25 Haziran 2010 Cuma

Apple, iOs 4 ve bana göre ticari bakış

Apple Yeni nesil telefonunu çıkardı ve burada yazılanları haketti. Geçen yıl iphone 3Gs almadan önce Apple ve ürünleri hakkında çok olumlu görüşlerim vardı. Bu görüşlerin bir kısmı, çevremdeki Apple kullanıcılarıyla birlikte geçirdiğim zamanlarda, bir kısmı kulaktan dolma şeklinde kalan kısmı ise internet denizinde oluşan fikirlerdi. Geçen yıl ilk Apple ürünüm iphone 3Gs'yi alınca, son 1 yılda fikirlerim hem değişti hem gelişti. Başka Apple ürünü alıp almama, kararına fikir oluşturabilecek seviyeye geldi. Bu yüzden buraya yazıyorum. Yaşam döngüsü ortalama 2-3 yıl olan bir üründe 1 yıllık tecrübe çok uzun diye düşünüyorum. Eski versiyon ürünü kullanan arkadaşlarımdan gördüğüm tecrübe kullanıcı dostu arayüz idi. Satın alınca, o güne kadar kullandığım hiçbir telefona benzemediğini fark ettim. Apple, Macintosh bilgisayarlardaki kullanıcı arayüzünü bir telefona uyarlamış, inanilmaz bir kullanım kolaylığı getirmişti. Bu bir devrim gibi görünüyordu.



Nevar ki, aptal kutusu bir telefonda bile olan özelliklerin bazıları iphone'da yoktu. iyi haber şu ki yazılım güncellemeleri yoluyla bazı özellikler kurulabiliyordu. Bazı ek özellikler için Appstore kullanılabiliyordu.



Kullandıkça şirketin bazı politikalarının saçmalığına sahit oldum. Mesela kendi bilgisayarınıza itunes yazılımı kurulmadan hiçbir güncelleme-yedekleme yapılamıyordu. Üstelik bu yazılım sadece Appstore 'a bağlanıyordu. Yani para ödeyerek bile müzik almanız mümkün değil. Telefon kendi başına internetten kendi yazılımını indiremiyor. Bazı yardımcı teknolojileri desteklemediği için (flash vb.) birçok web teknolojisinden mahrum. Bu yönüyle bir cep bilgisayarı olmaktan uzak. Mesela bankaların internet şubesi için java ile çalışan şifrematikler iphone da yok. Bankalar tek kullanımlık şifre üretme işini aptal telefonlarda yapabilirken iphone da yapamıyorlar. veya yapmıyorlar. internet sitelerindeki basit flash menüleri bile göremiyoruz. Üstelik sırf bu şirketin ürün stratejileri nedeniyle oluyordu bunlar.

Sonra iphone 4 çıktı. Ama politika değişmedi. iOS4 eski versiyonlara yüklenebiliyor, Ama bazı özellikleri telefonların modeline göre değişen şekilde yüklenmiyor veya çalışmıyor. Çalışmayan özellikler teknik yeterliliğe göre değil, şirketin ürünle ilgili yaşam döngüsü politikasına bağlı özellikler olduğu ise iOS4 kırılınca anlaşıldı. iphone 4 ve 3Gs modelinde tamamen çalışan özellikler 3G ve 2G modellerinde kilitli olduğu için yasal yoldan kullanma imkanı verilmiyor. Apple sattığı ürünün ne şekilde kullanılacağına kendisi karar vermek istiyor. Kesinlikle sizin ne istediğinize bakmıyor. Ayrıca istediğinizi yapma özgürlüğü de vermiyor. Sadece iTunes ve Appstore bağımlısı oluyorsunuz. Her işinizi buradaki ürünlerle yapmak zorundasınız. Türkiye'yi ikinci sınıf ülkelerden biri olarak görüyor olmalı ki müzik dükkanını kullandırmıyor. Başka müzik dükkanlarını kullanmanıza izin vermiyor. Öte yandan hücresel mesaj gibi basit cep telefonu fonksiyonları iOS4 gelmesine karşın üründe yok.

Yani Apple iPhone ne tam bir telefon nede tam bir bilgisayar. İkisinin arasında bir yerde Apple tarafından özellikle tutuluyor. Haksız da sayılmaz. App store para kazanması gereken bir yer, flash desteği bunu yok edebilir. Bundan sonra hedefim linux türevi kullanan bir telefon olacak. İnşallah üreticisi tarafından sınırlandırılmış bir ürün yerine kapasite sınırlarını zorlamanın yollarını ararız.